Familiebanden in de wegrace

Zijn het de genen?

Pak de huidige Grand Prix-startlijsten er maar eens bij en het valt gelijk op dat je regelmatig dezelfde achternaam tegenkomt. Is het toeval dat de gebroeders Espargaro, Marquez, Binder en Fernandez zich allemaal in de beste wegrace-klassen ophouden of kun je daadwerkelijk beschikken over snel DNA?

Laten we gelijk maar even duidelijk naar jou zijn. Wie denkt dat we hiervoor een uitgebreid wetenschappelijk onderzoek hebben uitgevoerd, komt bedrogen uit. Nee, we hebben geen witte labo-jassen aangetrokken om het DNA van deze snelle families onder de loep te nemen en doken ook niet in de boeken om alle ins en outs over genetica te ontdekken. Hoewel we met dit artikel dus niet de onderste steen boven gaan krijgen of er daadwerkelijk een snel DNA bestaat, is het toch wel zeer interessant om eens wat langer stil te staan bij het feit dat er toch best wel wat racefamilies op het hoogste niveau actief zijn. Vorig jaar, seizoen 2022 dus, zagen we zelfs drie paar broers in de MotoGP uitkomen met Marc en Alex Marquez, Brad en Darryn Binder en Aleix en Pol Espargaro. Zes rijders met een stevige en innige familieband en die stuk voor stuk ook nog eens tot de beste rijders van de wereld behoren. En gaan we wat verder rondkijken, dan zien we ook nog de gebroeders Lowes (eeneiige tweeling Alex en Sam), Oncu (twee-eiige tweeling Deniz en Can) en Fernandez (Raul en Adrian) actief zijn op mondiaal level. Dat kan uiteraard geen toeval zijn.

Uniek karakter

Hoewel we dus geen diepgaande DNA-onderzoeken gaan uitvoeren, kunnen we wel stellen dat deze coureurs met een sterke familieband in hetzelfde nest opgroeiden en daarmee raken we ook direct de kern. De racende broers ontvingen namelijk een gelijke omgeving met twee belangrijke zaken die invloed hebben op het pad dat zij tot nu toe bewandelden. Via de genetische samensmelting van hun ouders ontvingen ze een bepaald karakter en werd hun jeugd gekenmerkt door eenzelfde manier van opvoeden.

Hoewel elk familielid uiteraard over een uniek karakter beschikt en zodoende verschilt, zijn er ook veel overeenkomsten te vinden. Dat blijkt ook uit verschillende onderzoeken, waarbij wetenschappers tot de conclusie kwamen dat 20 tot 60 procent van ons karakter bepaald wordt door de genen en dat het overgebleven percentage in de opgroeifase wordt gevormd. Met dat gegeven in het achterhoofd is het dus niet vreemd dat familieleden op sommige vlakken aardig op elkaar lijken en dat ze qua karakter niet veel verschillen.

Gezamenlijk doel

Als de opvoeding op een gelijke manier is gegeven en er ook weinig verschil te vinden is in kritische karaktereigenschappen (bijvoorbeeld doorzettingsvermogen en winnaarsmentaliteit), dan is het dus mogelijk dat meerdere familieleden op een zeer hoog niveau kunnen acteren. Een mooi voorbeeld daarvan zijn de broers Brad en Darryn Binder, die hun gehele leven al een gezamenlijk doel voor ogen hebben; succesvol zijn in de wereld van de motorsport. Tijdens hun opvoeding in het Zuid-Afrikaanse Potchefstroom komen ze dan ook al vroeg in aanraking met de verslaving aan snelheid. “Sinds onze geboorte waren er al motoren om ons heen”, legt Brad Binder uit. “Telkens als we ouder werden, stonden er weer grotere motoren op ons te wachten.” Hoewel ze hun eerste wedstrijdkilometers en kampioenschappen in een kart beleven, is het niet vreemd dat ze later alsnog de overstap maken naar de competitie op racemotoren. Hun vader Trevor geldt daarbij als voorbeeld, die op latere leeftijd zich ook bezighield met lokale motorraces. Brad en Darryn weten in eigen land al snel de nodige indruk te maken en belanden via de Red Bull Rookies Cup in de Grand Prix-paddock. Het gezamenlijke avontuur én doel maakt ze sterk, doordat de broers bij elkaar steun vinden om ook de moeilijke momenten te kunnen doorstaan. “Het is als Zuid-Afrikaanse coureur niet gemakkelijk om naar het wereldkampioenschap te gaan, want in ons land is de wegrace-scene niet zo groot. Als je dan voor het uitoefenen van je sport naar Europa verhuist, is het in ieder geval fijn als je dat samen met je broer kunt doen”, meent Darryn.

De broer van

Doordat ze beiden beschikken over een competitief karakter, weten ze elkaar ook te stimuleren om hard te werken aan hun droom. Ook hierin helpt het dat ze familie van elkaar zijn. “We trainen samen, onder meer door te wielrennen. We kunnen heel rustig aan het fietsen zijn, maar als er dan een klim aan komt… Dan ontstaat er automatisch toch een strijd. Ik wil Brad altijd zien te verslaan”, laat de jongste van de twee Binders weten. Brad vult aan: “Het zorgt dat we altijd hard blijven werken en je beleeft sowieso meer plezier aan je trainingen als je die kunt delen met iemand. Het zou echt vervelend zijn om altijd alleen te gaan. Datzelfde geldt dus voor samenwonen en reizen.”

Hoewel de invloed van familie heel positieve uitwerkingen kan hebben om de top van de motorsport te bereiken, is er ook een keerzijde te zien. Die komt bijvoorbeeld om de hoek kijken als er veel verschil ontstaat in de behaalde prestaties. Hoewel er twee wereldtitels achter de naam Alex Marquez prijken, zal hij toch altijd in de schaduw van zijn oudere broer Marc staan. Puur door de absurd goede resultaten die de achtvoudige wereldkampioen tot nu toe behaalde. Wordt Alex geïnterviewd, dan zal zijn broer Marc ongewild toch als hoofdonderwerp in het gesprek fungeren. Het is voor de 26-jarige Ducati Gresini-coureur niet gemakkelijk om altijd met die continue druk om te gaan, waardoor hij vast weleens denkt dat het juist een nadeel is om ‘de broer van’ te zijn.

Deuren openen zich

Het is voor Alex Marquez vooral zaak om dat mindere aspect om te buigen naar iets positiefs, zodat hij zich niet hoeft te storen aan de vragen over broer Marc. Daar is een sterke mindset voor nodig. Ook Zonta van den Goorbergh kan daar over meepraten. De 17-jarige Moto2-coureur kan zich niet optrekken aan een racende broer, maar als zoon van een bekende Grand Prix-rijder heeft hij eveneens te maken met de voor- en nadelen van familieleden die zich in de wegrace bevinden. Positief is natuurlijk het feit dat hij al vroeg in aanraking komt met gemotoriseerde tweewielers (voornamelijk trial en motorcross), met vader Jurgen een goede trainer om zich heen heeft staan en dat deuren geopend zijn die anders wellicht dicht waren gebleven. Naast een opvoeding die deels in het teken staat van motoren, blijkt Zonta ook over de juiste karaktereigenschappen te beschikken om evenals zijn vader, oom (Patrick) en opa (Piet) op het hoogste niveau uit te komen, de Grand Prix-wereld. Hoewel de ideale ingrediënten bij Zonta aanwezig zijn, weet vader Jurgen dat het niet vanzelfsprekend is dat ook zijn zoon nu op mondiaal niveau racet. “In een carrière spelen enorm veel factoren een rol, ook al op jonge leeftijd. De interesse kan verdwijnen, een ernstige blessure kan roet in het eten gooien, maar denk ook aan de pubertijd. Dat is voor heel veel jongeren een lastige periode. Er loopt veel talent rond, maar genoeg snelle rijders sneuvelen al op jonge leeftijd. Het is niet gemakkelijk om door te breken.”

Meer aandacht

Met 165 Grand Prix-starts achter zijn naam heeft Jurgen van den Goorbergh in ieder geval genoeg ervaring in de wegrace opgedaan en kan hij zijn zoon Zonta op vele fronten behoeden om cruciale fouten te maken. “Dat scheelt een hoop tijd, geld en energie. Als je als vader niets van de sport af weet, dan sta je automatisch al op achterstand. Het wil niet zeggen dat je het niet gaat redden, maar het kan daardoor moeilijker worden. Zonta belandt wat dat betreft in een gespreid bedje.” De 17-jarige coureur beseft maar al te goed dat hij hierdoor een snellere weg naar succes in is geslagen, te danken aan de eerdere generaties van Van den Goorbergh. “Zijn achternaam zorgt daarnaast automatisch voor meer aandacht en dat is natuurlijk fijn, mits je weet hoe je met die druk om moet gaan”, legt vader Jurgen uit. Ook daarin kan hij uiteraard helpen, maar tevens heeft het persoonlijke karakter van Zonta een bepaalde invloed op de manier waarop hij met spanning en andere mentale kwesties omgaat. “Uiteraard zit er een mix van zijn ouders in hem, die invloed heeft op zijn karakter. Ik heb zelf het idee dat Zonta uit het goede hout is gesneden en dat merkte ik al toen hij crosste. Hij gaat er vol voor en twijfelt niet. Wel is Zonta een tikkeltje eigenwijs, maar dat vind ik eigenlijk ook niet heel vreemd. Dat kan ik namelijk ook zijn. Plus, dat is niet per se een slechte eigenschap. Verder is hij enorm gedreven, net als zijn zus. Dat zit dus duidelijk in de familie. Uiteraard weet je nooit honderd procent zeker of de top haalbaar is, doordat veel verschillende zaken de nodige invloed op een carrière hebben. Het enige wat wij kunnen doen, is hard werken en hopen dat er wat moois ontstaat.”